Witamina B12

Witamina B12
Spis treści
  1. Niedobór witaminy B12
  2. Nadmiar
  3. Źródła witaminy B12
  4. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B12
Inne nazwy: kobalamina, cyjanokobalamina, czynnik przeciwanemiczny, czynnik wątrobowy, factor Castle'a.

Witamina B12, rozpuszczalna w wodzie, jest ogólną nazwą związków tzw. korynoidów o zbliżonej budowie chemicznej i podobnej funkcji fizjologicznej. Witamina B12 jest krwiotwórczym czynnikiem wątroby, którego czynność hemopoetyczna polega na udziale w syntezie protoporfiryn i przekształceniu kwasu foliowego w folinowy. Witamina B12 łącznie z kwasem foliowym jest niezbędna w syntezie rybozydów purynowych szpiku i tworzeniu krwinek czerwonych i białych. Ponadto uczestniczy w dojrzewaniu komórek nabłonkowych, wykazuje właściwości neurotropowe i ochraniające miąższ wątroby. Bierze udział w syntezie aminokwasów i kwasów nukleinowych. Pełni ponadto funkcje koenzymu w przemianie kwasów organicznych, np. bursztynowego i metylojabłkowego. Witamina B12 uczestniczy w syntezie metioniny.

Aby prawidłowo wchłaniać w jelitach, niezbędny jest tzw. czynnik Castle'a, produkowany w żołądku. Dlatego część chorób żołądka powoduje niedobór witaminy B12.

Niedobór witaminy B12

Zapasy witaminy B12 zgromadzone w wątrobie zdrowego człowieka wystarczają do pokrycia zapotrzebowania człowieka na około 3 lata. Do niedoboru dochodzi zazwyczaj u jaroszy, u osób ze schorzeniami związanymi z nieprawidłową produkcją czynnika Castle'a w żołądku lub zaburzeniami wchłaniania w jelitach. Wśród objawów dominują:

  • zaburzenia powstawania ciałek krwi, zwłaszcza czerwonych -niedokrwistość złośliwa, magaloblastyczna (choroba Addisona - Biermera),
  • zmiany zwyrodnieniowe błony śluzowej żołądka
  • zaburzenia żołądkowo jelitowe i brak apetytu
  • stany zapalne ust
  • zaburzenia w układzie nerwowym (zaburzenia czucia, niezborność ruchów, zmęczenie, drętwienie rąk i nóg, trudności w chodzeniu)
  • zaburzenia wzrostu u dzieci
  • niemiły zapach ciała
  • hiperhomocysteinemia
  • jąkanie się
  • depresja
  • dolegliwości miesiączkowe

Nadmiar

Nie są znane objawy przedawkowania witaminy B12. Przy stosowaniu przez dłuższy czas megadawek tej witaminy zaobserwowano u niektórych ludzi objawy uczuleniowe.

Źródła witaminy B12

Witamina B12 nie jest syntezowana ani przez zwierzęta, ani przez rośliny wyższe, ale tylko przez bakterie. Głównym jej źródłem są produkty zwierzęce, zwłaszcza wątroba i mleko, ryby. W niewielkim stopniu jest tworzona przez bakterie w przewodzie pokarmowym, skąd jest wchłaniana tylko w obecności tzw. czynnika krwiotwórczego wewnętrznego.

Bogatym źródłem kobalaminy (powyżej 20 µg w 100g) są ryby (szczupaki), wątroby i nerki: wieprzowe, wołowe, cielęce i drobiowe.

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B12

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B12 (µg/osobę) wg zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie

Niemowlęta
0 - 0,5
0,5 - 1,0
0,5
1,5
Dzieci
1 - 3 lat
4 - 6 lat
7 - 9 lat
2,0
2,5
3,0
Młodzież
chłopcy 10-12 lat
chłopcy 13 - 15 lat
chłopcy 16 - 18 lat

dziewczynki 10-12 lat
dziewczynki 13 - 15 lat
dziewczynki 16 - 18 lat

3,0
3,0
3,0

3,0
3,0
3,0

Mężczyźni
19 - 25 lat
- aktywność fizyczna mała
- aktywność fizyczna umiarkowana
- aktywność fizyczna duża

26 - 60 lat
- aktywność fizyczna mała
- aktywność fizyczna umiarkowana
- aktywność fizyczna duża

powyżej 60 lat


3,0
3,0
3,0


3,0
3,0
3,0

3,0

Kobiety
19 - 25 lat
- aktywność fizyczna mała
- aktywność fizyczna umiarkowana
- aktywność fizyczna duża

26 - 60 lat
- aktywność fizyczna mała
- aktywność fizyczna umiarkowana
- aktywność fizyczna duża

ciężarna - II połowa ciąży
karmiąca
powyżej 60


3,0
3,0
3,0


3,0
3,0
3,0

4,0
4,0
2,5

Ocena artykułu

3.85
z 79 głosów
Napisz komentarz →
5
 
(16)
4
 
(47)
3
 
(8)
2
 
(4)
1
 
(4)
Ocena
Ocenianie... . .
Dziękujemy za ocenę!
3.85 z 79 głosów

80%czytelników oceniło artykuł na 4 i 5 gwiazdek.

    Podobne teksty