ABC reanimacji

Spis treści

1. Objawy zatrzymania krążenia
2. A: Udrożnienie dróg oddechowych
3. B: Sztuczna wentylacja
4. C: Zewnętrzny masaż serca
5. Błędy w czasie reanimacji

Nagłe ustanie czynności układu krążenia w krótkim czasie prowadzi do śmierci klinicznej z następczym, nieodwracalnym ustaniem czynności ośrodkowego układu nerwowego.

Najczęstszą przyczyną zatrzymania krążenia jest choroba niedokrwienna serca. Innymi częstszymi przyczynami są urazy szczególnie klatki piersiowej i ośrodkowego układu oddechowego, utonięcie, porażenie prądem, zatrucia, zaburzenia elektrolitowe, zaburzenia pracy serca spowodowane przedawkowaniem leków. W początkowym okresie zatrzymania krążenia najbardziej wrażliwa na niedotlenienie tkanka mózgowa wykorzystuje tlen zawarty we krwi. Jednak już po 3-4 minutach dochodzi do nieodwracalnych zmian w korze mózgowej.

Objawy zatrzymania krążenia

Aby rozpoznać zatrzymanie krążenia należy zbadać tętno na tętnicach szyjnych lub udowych. Podczas badania stwierdzamy brak tętna oraz utratę przytomności, która również może wystąpić w przypadku zatruć, urazów, krwawienia do mózgu, w napadzie padaczkowym. W ciągu kilkunastu sekund po zatrzymaniu krążenia dochodzi do zatrzymania oddechu. Aby to sprawdzić wystarczy przyłożyć swój policzek do nosa chorego tak, aby poczuć wydychane powietrze.

Udzielając pomoc potrzebującej osobie należy wykonać podstawowe czynności resuscytacyjne:

• A (ang. airway)- udrożnienie dróg oddechowych
• B (ang. breathing)- wentylacja płuc
• C (ang. circulation)- zewnętrzny masaż serca

Zanim jednak przystąpimy do udzielania pomocy powinniśmy upewnić się czy nic nam nie grozi np. niebezpieczne substancje chemiczne, zerwane przewody elektryczne. Jeżeli pomagamy ofiarom wypadku samochodowego powinniśmy odpowiednio zabezpieczyć miejsce, w którym doszło do wypadku, tak aby żaden samochód czy też inny środek lokomocji nie najechała na nas.

A: Udrożnienie dróg oddechowych

Aby nasze czynności były efektywne powinniśmy zapobiec niedrożności górnych dróg oddechowych do której najczęściej dochodzi w wyniku zapadania się języka blokującego wejście do krtani. Aby to zrobić należy:

• skontrolować jamę ustną usuwając z niej resztki pokarmu, protezy zębowe czy też muł ofiarom utonięć
• położyć chorego na wznak a następnie trzymając jedną dłoń na czole ofiary odchylić głowę do tyłu oraz jednocześnie dwoma palcami drugiej ręki unieść podbródek do góry
• przesunąć żuchwę ku przodowi tak, aby zęby dolne znalazły się przed górnymi

Jeśli podejrzewamy uszkodzenie kręgosłupa szyjnego nie powinniśmy odginać głowy do tyłu. Możemy jednak przesunąć żuchwę do przodu oraz powinniśmy unieruchomić kręgosłup

Po wykonaniu powyższych czynności możemy rozpocząć sztuczne wentylowanie.

B: Sztuczna wentylacja

Wykonując sztuczną wentylację metodą usta- usta, usta- nos, usta-rurka, usta- maska chory najczęściej wentylowany jest powietrzem wydechowym osoby udzielającej pomocy. Metody te najczęściej nie wymagają dodatkowego sprzętu np. worka Ambu, zapewniają dostateczne dostarczenie tlenu do ratowanej osoby i są wykonywane w warunkach pozaszpitalnych przez osoby przygodne.

Wykonując sztuczną wentylację należy:

• ułożyć chorego na twardym podłożu z odchyloną do tyłu głową
• wdmuchiwać osobie dorosłej około 800-1200 ml powietrza
• wdmuchiwać powietrze z częstością 12/minutę u dorosłych oraz 20/minutę u dzieci
• w metodzie usta- usta po nabraniu wdechu objąć szczelnie swoimi ustami usta ratowanego, zacisnąć palcami nos poszkodowanego i po woli (1-1,5s) wdmuchiwać powietrze jednocześnie obserwując ruchy klatki piersiowej (unoszeniu przy wdmuchiwaniu oraz opadanie w czasie nabierania powietrza)
• w metodzie usta- nos usta zamyka się ręką ułożoną pod brodą a powietrze wdmuchuje się do nozdrzy ratowanego.
• w metodzie usta- maska stosując specjalną maskę nakładaną na usta i nos ratowanego unikami bezpośredniego kontaktu z jego ustami
• w metodzie usta- rurka powietrze wdmuchujemy do rurki , która jednocześnie zapobiega zapadaniu się języka.
• zachować ostrożność i nie nabierać zbyt dużo powietrza, które może dotrzeć do żołądka i spowodować wymioty

Jeżeli podczas wentylacji nie zauważymy ruchów klatki piersiowej, może to oznaczać alba niedrożność górnych dróg oddechowych lub też nieszczelność w czasie wtłaczania powietrza do ust chorego.

Jeżeli nie wyczuwamy tętna na tętnicy szyjnej należy rozpocząć zewnętrzny masaż serca.

C: Zewnętrzny masaż serca

Wykonując masaż serca powinniśmy:

• ułożyć chorego na twardym podłożu z odchyloną do tyłu głową
• umieścić nałożone na siebie dłonie w 1/3 dolnej części mostka tak, aby palce byly lekko uniesione do góry i nie uciskały żebra; ręce powinny być wyprostowane w stawach łokciowych, a barki prostopadle nad dłońmi.
• wywierać nacisk na mostek powodując jego uginanie się na głębokość 4-5 cm następnie zwalniać nacisk jednak bez odrywania dłoni od mostka
• prowadzić masaż serca z częstością 80/minutę
• prowadzić jednocześnie sztuczną wentylację
  1 ratownik: na każde 15 uciśnięć mostka 2 wdmuchnięcia powietrza
  2 ratowników: na każde 15 uciśnięć mostka 2 wdmuchnięcie powietrza

Powinniśmy pamiętać aby uciśnięcia mostka oraz wdmuchnięcie powietrza nie były jednoczesne.

Błędy w czasie reanimacji

Aby przywrócić prawidłową pracę serca powinniśmy unikać błędów podczas jego wykonywania.

Najczęściej dochodzi do zbyt długiej przerwy podczas czynności resuscytacyjnych. Dopuszczalna przerwa to 5 sec. Oprócz tego często osoby udzielające pomocy uciskają mostek w jego górnej części zamiast 1/3 dolnej lub okolicę przedsercową na lewo od mostka lub też odrywają dłonie od klatki piersiowej. Do złamań żeber nie dochodzi zbyt często. Zawsze ważniejsze jest przywrócenie krążenia krwi i uratowanie Komuś życia niż złamane żebro, które po kilku tygodniach zrośnie się.

Nie bójmy się udzielić pierwszej pomocy.