Korzystne działanie na skórę promieniowania UV

Spis treści

1. Synteza witaminy D3
2. Wzrost odporności skóry
3. Przyspieszenie rogowacenia

Na początku podstawowe informacje na temat promieniowania ultrafioletowego. Światło słoneczne zostało podzielone ze względu na jego różne oddziaływanie na człowieka na kilka zakresów, tak więc promieniowanie ultrafioletowe to tylko jeden z tych zakresów, który ma najistotniejszy wpływ na naszą skórę i proces opalania. Do powierzchni Ziemi dociera promieniowanie ultrafioletowe z zakresu 280-400 nm ("nm" to nanometry-jednostka długości w tym wypadku fal świetlnych).

Promieniowanie ultrafioletowe dzieli się na trzy rodzaje:

• UVC - 200-280 nm - Ten rodzaj promieniowania jest prawie całkowicie pochłaniany przez warstwę ozonową atmosfery, otaczającą kulę ziemską, tak więc promienie UVC nie występują w świetle słonecznym docierającym do powierzchni Ziemi. Promieniowanie UVC wykorzystuje się na przykład w warunkach laboratoryjnych do sterylizacji czyli odkażania i zabijania chorobotwórczych mikroorganizmów jak np. bakterii.
• UVB - 280-320 nm - Stanowi ono 5 % całego promieniowania ultrafioletowego docierającego do powierzchni Ziemi. To ono jest odpowiedzialne za pojawianie się rumienia i oparzeń słonecznych, a także powoduje pigmentację czyli efekt opalonej skóry.
• UVA - 320-400 nm - Dodatkowo zakres UVA został podzielony na dwie podgrupy:
  - UVA - I czyli fale długie 340-400 nm
  - UVA-II czyli fale krótkie 320-340 nm
  Promieniowanie UVA stanowi 95 % całego promieniowania ultrafioletowego docierającego do powierzchni Ziemi. Nie powoduje powstawania rumienia i poparzeń, natomiast powoduje pigmentację skóry czyli opaleniznę oraz jak się okazało w ostatnim czasie to ono jest głównie odpowiedzialne za tzw. fotostarzenie się oraz zmiany nowotworowe skóry.

Promieniowanie UVB	Promieniowanie UVA
Zakres długości fal 280-320 nm	Zakres długości fal 320-400 nm
Najsilniejsze w godzinach od 10 rano do 3 po południu, w okresie letnim jego natężenie jest najwyższe.	Jego natężenie jest takie samo przez cały dzień, od wschodu do zachodu słońca., niezależnie od pogody oraz pory roku czyli zimą jest równie intensywne jak latem.
Stanowi 5 % całego promieniowania UV docierającego do Ziemi.	Stanowi 95 % całego promieniowania UV docierającego do Ziemi.
Jest ono filtrowane przez chmury i szyby okienne lub samochodowe, tak więc w pochmurne dni oraz podczas pobytu w pomieszczeniach lub samochodzie dociera do nas mniejsza dawka promieni UVB.	Nie zatrzymują go ani chmury, szyby okienne czy samochodowe czyli nawet siedząc w samochodzie lub w nasłonecznionym pokoju, bądź w pochmurny dzień latem czy zimą jesteśmy poddani działaniu takiej samej dawki promieni UVA.
Ponieważ są to promienie o krótszej długości nie wnikają głęboko w skórę, głównie tylko do poziomu naskórka.	Jako promienie o dłuższym zasięgu penetrują skórę bardzo głęboko, aż do poziomu skóry właściwej.
To ono jest odpowiedzialne za rumień posłoneczny i poparzenia skóry, gdyż mimo krótszej długości promienie te posiadają wyższą energię w porównaniu z promieniami UVA. Tak więc niekorzystne efekty działania promieni UVB są widoczne w krótkim czasie.	Nie wywołuje rumienia. Efekty jego niekorzystnego działania są zauważalne po latach, gdyż jego dawki kumulują się dając o sobie znać w przyszłości np. w postaci zniszczonej, pokrytej licznymi zmarszczkami skóry lub zmianami nowotworowymi.
Powoduje obniżenie odporności immunologicznej organizmu, przez co także przyczynia się do zmian nowotworowych, nie tylko skóry, ale także innych organów.	W dużej mierze przyczynia się do zmian nowotworowych skóry.
Może być jednym z powodów zaćmy-choroby oczu.	Przyczynia się do pojawiania się reakcji fotouczulających.
	Jest główną przyczyną fotostarzenia się skóry.

Wiadomo, że gdyby nie Słońce życie na Ziemi nie byłoby możliwe. Każdy wie już z własnego doświadczenia, że słońce poprawia nastrój, pomaga zwalczyć zimową depresję, poza tym polepsza działanie układu krążenia. Latem, kiedy słońca mamy pod dostatkiem, stajemy się bardziej radośni i pozytywnie nastawieni do życia. Są to niezaprzeczalne fakty. Faktem jest także to, że możemy czerpać korzyści płynące ze światła słonecznego chroniąc się jednocześnie przed niekorzystnym wpływem promieni UV.

W leczeniu depresji zimowych, w poprawie pogorszenia się nastroju i samopoczucia wywołanego zmniejszonym dostępem światła słonecznego stosuje się co prawda naświetlania, ale światłem widzialnym, nie potrzeba stosować zakresu promieniowania ultrafioletowego, żeby otrzymać dobre efekty. Ponadto światło poprawia humor, ale tylko poprzez bodźce wzrokowe. To one stymulują szyszynkę i pobudzają ją do wydzielania serotoniny- hormonu dobrego samopoczucia. W solarium oczy są zasłaniane specjalnymi okularami, tak więc opinie na temat solarium, mówiące, że działa ono korzystnie, gdyż m.in. poprawia nasze samopoczucie nie są według mnie przekonujące. To, że po sesji w solarium czujemy się lepiej zawdzięczamy bardziej chwili relaksu i poczuciu, że jakoby dzięki opaleniźnie stałyśmy się bardziej atrakcyjne, a nie samym promieniom ultrafioletowym. Wobec tylu zagrożen jakie niesie ze sobą solarium, lepiej chyba skorzystać z innych form relaksu!! Ten jednak artykuł zajmuje się dokładnie tylko promieniowaniem ultrafioletowym i jego pozytywnym i negatywnym wpływem na skórę, tematyce solarium poświęcona będzie część następna.

Jak do tej pory w przypadku promieniowania UVA nie doszukano się korzystnych efektów jego działania, natomiast promienie UVB posiadają kilka zalet.

Synteza witaminy D3

Udowodnionym korzystnym efektem działania promieniowania UVB na skórę jest umożliwienie syntezy witaminy D3, która jest potrzebna z kolei do przyswajania wapnia i fosforu. Witamina D3 przede wszystkim wpływa korzystnie na prawidłowe ukształtowanie się i utrzymanie w dobrej kondycji kości i zębów. Dla zapoczątkowania syntezy witaminy D3 potrzebna jest obecność fal o długości 280 nm czyli z zakresu UVB. Ważna jest też dawka promieniowania, okazuje się jednak, że dla wytworzenia odpowiedniej ilości witaminy D3 wystarczy dziennie przebywać na słońcu tylko przez 15 minut z odsłoniętą twarzą i dłońmi. Dla wyjaśnienia dodam, że w czasie kąpieli słonecznych i dłuższego przebywania na słońcu nie istnieje niebezpieczeństwo "przedawkowania" witaminy D3, co jest natomiast możliwe przy braniu tabletek z tą witaminą.

Wzrost odporności skóry

Kolejny pozytywny efekt ekspozycji na promieniowanie UVB to wzrost odporności skóry i jej zdolności do przyjmowania kolejnych dawek UV. Podobnie jak w przypadku syntezy witaminy D3 potrzeba jedynie 15 minut przebywania dziennie na słońcu by zapewnić sobie odporność skóry na promienie słoneczne.

Przyspieszenie rogowacenia

W leczeniu trądziku już nie poleca się powszechnie naświetlania promieniami UV czy to w solarium czy naturalnie na słońcu. Promieniowanie pobudza komórki skóry do podziałów i przyspiesza rogowacenie naskórka, a to z kolei utrudnia usuwanie wydzieliny z gruczołów łojowych. Nieprawidłowości procesu rogowacenia ujść gruczołów łojowych są drugą obok zmian hormonalnych przyczyną trądziku i częstych wyprysków skórnych. Stąd też lepsze efekty w jego leczeniu uzyskuje się poprzez regularne złuszczanie np. kwasami BHA (kwasy beta-hydroksylowe), zaś solarium czy częste opalanie na słońcu w rzeczywistości może tylko na krótko zatuszować zapalenia na skórze. Po pewnym czasie problemy te mogą się powtórzyć ze zdwojoną siłą.